مقام معظم رهبری(دام ظله العالی): «بگردیم دنبال خلأها، دنبال آنچه که نیاز به آن هست، این ها را پیدا کنیم...»
طرح«نیازسنجی نظام موضوعات پژوهشی» از جمله پروژه های راهبردی است که تحت اشراف ریاست سابق پژوهشگاه بین المللی المصطفی(ص) حجت الاسلام والمسلمین دکتر متقی با هدف جهت بخشیدن به برنامههای پژوهشی پژوهشگاه بین المللی المصطفی(ص) آغاز و در دوره ریاست حجه الاسلام و المسلمین دکتر رضایی بشکل جدی تری پیگیری شده است.
فرایند نیازسنجی پژوهشی با هدایت و همکاری شورای علمی پژوهشگاه و نظرخواهی از گروه های علمی پژوهشی و آموزشی و اساتید ومدیران (ستادی و صفی) وکارشناسان و طلاب صفوف داخل و خارج، با نظارت دکتر رحمانی انجام شده است.
مدل طرح
در اولین گام، از سال 1390 تمام آثار پژوهشی المصطفی بهویژه پژوهشگاه، به صورت «بانک اطلاعات وضع موجود»، جمعآوری و در گام دوم بر اساس نوع رویکرد ترکیبی (رویکرد موضوعی/ رشته ای، رویکرد علمی، رویکرد مدیریتی تقاضامحور، رویکرد آسیب شناختی و رویکرد آینده پژوهی)، جهت یابی پژوهشی اتفاق می افتد و نیازهای فعلی و آتی المصطفی(ص) استخراج می گردد. و فرآیند تحقیق براساس مدل خاص و استاندار علمی تحقق پیدا می کند. ودر نهایت به صورت «سامانه نظام مند نیازسنجی» درخواهد آمد.
• نیازهای پژوهشی توسط چهار گروه عمده بررسی و وزن دهی خواهد شد:
• گروههای ذی علاقه: شامل گروههای علمی - تخصصی پژوهشگاه.
• گروههای ذی نفوذ/ ذی صلاح: عبارت است از کلیه افرادی که در سطح حیطههای ذی ربط از نفوذ و صلاحیت قانونی لازم برای پرداختن به اولویت یابی پژوهشی برخوردارند. شامل: مدیران صفی و ستادی و شورای علمی پژوهشگاه.
• گروههای ذیربط: شامل کلیه افرادی که توسعه یا رکود در پژوهش های مربوطه به طور مستقیم آن ها را متأثر میکند؛ شامل اساتید و صاحب نظران در سطوح مختلف و طلاب.
• گروههای ذی نفع: شامل کلیت معاونت های ستادی جامعةالمصطفی(ص) العالمیة و صفوف واحدهای داخل و خارج که نهایتاً از نتایج فعالیتهای پژوهش های مربوطه منتفع میشوند.
با عطف نظر به اسناد بالادستی:
• رهنمودهای حضرت امام راحل(ره) ومقام معظم رهبری(مدظله العالی)
• بررسی اسناد و مدارک بالادستی جامعةالمصطفی(ص)
• اسناد بالادستی پژوهشگاه نظیر سند چشم انداز
• رهنمودهای شورای عالی و ریاست جامعةالمصطفی(ص)
• سند چشمانداز بیست ساله جمهوری اسلامی ایران در افق ۱۴۰۴ هجری شمسی.
ابزارگردآوری داده های پژوهش:
1. روش مصاحبه اکتشافی به منظور:
الف) بررسی و تطبیق و تکمیل نظام موضوعات با برنامه ها و سیاست های جامعه المصطفی(ص) العالمیه
ب) تدوین ابزارهای بررسی
2.از پرسشنامه نیز برای تأیید ابعاد و مؤلفههای استخراج شده، استفاده میشود
برای تجزیه و تحلیل دادهها، علاوه بر روشهای ناظر به مطالعات کیفی (تحلیل محتوا، طبقهبندی، تلخیص و ترکیب اطلاعات و ...)؛ متناسب با سطوح اندازهگیری مؤلفههای تحقیق از روشهای آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین و ...) استفاده میشود. همچنین به دلیل نمونهگیری ازطلاب مختلف جامعه هدف از آمار استنباطی و نرم افزار SPSS نیز استفاده خواهد شد.
روش شناسی پژوهش
نوع پژوهش کاربردی بوده و تحقیقات بر مبنای هدف دنبال می گردد که در آن نیازهای پژوهشی پژوهشگاه بین المللی المصطفی(ص) شناسایی و اولویت بندی میشود و برای گردآوری اطلاعات از ابزارهای مختلفی از جمله فرم نیازسنجی و مصاحبه های کانونی، و طوفان مغزی ...؛ و ازفنون مختلفی چون: فن دلفی، تل استار، و الگوی قیاسی کافمن، تکنیک هرم یا درخت خطا و مدل منابع انسانی و غیره... استفاده می شود.
روش پژوهش نیز با توجه به اینکه مطالعه حاضر در آغاز بررسی عمیق است و هدف ارائه شیوهای مؤثر و از نوع پیمایشی (Survey Research) کاربردی است.